Böbrek Kanseri
Böbrek kanseri, böbreklerden herhangi birindeki anormal hücreler bölünmeye ve kontrolsüz bir şekilde büyümeye başladığında gelişir. Hücreler, çevreleyen dokulara veya organlara büyüyebilir ve vücudun diğer bölgelerine yayılabilir.
Böbrek Kanserinin Türleri Nelerdir?
Böbrek Kanseri (Adenokarsinom)
Böbrek Pelvis Renalis Tümörü (Değişici Epitel Hücreli Karsinom)
Böbrek kanseri en sıklıkla iki tipte görülür. Bunlardan %85 oranında görülen “Adenokarsinom” tipi böbrek kanseri böbreğin kendi dokusu içindeki tübüllerden (aşağıda detaylı açıklanmıştır) kaynaklanır. Diğeri ise böbreğin idrarı biriktirdiği havuz kısmından (Pelvis renalis, Resim-1) çıkmaktadır.
Böbrek Kanseri (Adenokarsinom), böbrek içinde yer alan ufak idrar kanalcıklarından köken alır.
Böbrek kanseri (renal hücreli kanser, adenokarsinom) böbrek içinde yer alan, tübül adı verilen, ufak idrar kanalcıklarının içini döşeyen epitel hücrelerinden kaynak alır (Resim-1). İnsan vücudunda 2 tane böbrek vardır. Böbrek içinde toplam 1 milyon adet çok minik süzgeçler vardır. Bu süzgeçlerden kan içindeki zararlı maddeler süzülür. Bu sıvı, böbrek içinde yer alan ufak kanalcıklardan geçerken vücut tarafından yeniden emilir ya da fazla maddeler atılır ve sonunda dışarı attığımız net idrarı oluşturur. Oluşan idrar böbrekteki toplayıcı havuzcukların kanalıyla ana havuza (pelvis) ve oradan da üreter isimli kanal ile bir süre depolanacağı mesaneye (idrar torbasına) iletilir.
Robotik Nefron Koruyucu Tümör Cerrahisi (sadece hastalıklı bölümünün alınması)
Açık cerrahi ile uygulanan nefrektomide (böbreğin tümüyle çıkartılmasına tıp dilinde nefrektomi denir), ameliyatı gerçekleştirmek için 35-40 cm. boyuna kadar uzayabilen cerrahi kesi uygulanmaktadır (Şekil-1). Özellikle büyük tümörlerde aynı kesi ile 12. kaburga kemiğinin alınması da gerekebilmektedir. Bu büyük ameliyat kesisi ile yaralanan kasların ve sinirler nedeniyle ameliyat bölgesinde uzun süren ağrı ve uyuşukluk hissi olacaktır. Ayrıca iyileşme de buna bağlı gecikecektir. Hatta cerrahi alanda gelişebilen fıtık da ayrıca bir sorun olarak hastayı rahatsız edecek ve yaşam kalitesini etkileyecektir.
A.B.D. ve Avrupa ülkelerinden sonra artık zamanımızda ülkemizde de laparoskopik böbrek cerrahisi artık standart bir cerrahi uygulama halini almıştır. Ancak son yıllarda daVinci Robot ile ürolojiye sunulan teknolojik avantajlar ile böbrek kanserinin cerrahisinde robotik cerrahi gündeme gelmiştir. Ancak böbrek tümörlerinde uygulanan Radikal Nefrektomi (yani böbreğin tümüyle çıkartılması) ameliyatında etkinlik açısından Robotik Cerrahi ile Konvansiyonel Laparoskopik cerrahi arasında anlamlı fark bulunmamaktadır. Ancak, Robotik Sistem ile hastalarımıza 3 boyutlu, yüksek çözünürlüklü, 10-15 kat büyütmeli görüntü altında titreme etkisini ortadan kaldıran ve vücut içinde el gibi birçok doğrultuda hareket edebilme kabiliyeti ile cerrahinin gerçekleştirilmesi olanağı sağlanabilir.
Robotik Cerrahi’nin asıl olarak teknik açıdan avantaj getirdiği cerrahi Parsiyel Nefrektomi de denilen Nefron Koruyucu Tümör Cerrahisi’dir.
Böbreklerdeki her bir milyon süzgeç sistemine “Nefron” denilir. Sadece kanserli tümörün çıkartıldığı sağlam böbrek dokusunun ve dolayısıyla nefronların korunduğu cerrahi tekniğe “Nefron Koruyucu Tümör Eksizyonu” denilmektedir.
Robotik Radikal Nefrektominin avantajları nelerdir?
- Karın zarı dışından yapıldığında barsak yaralanma riski yoktur
- Kısa süreli hastanede kalma ve hızlı iyileşme
- Ameliyat sonrası daha az ağrı ve daha az ağrı kesici kullanma ihtiyacı
- Normal günlük aktivitelere kısa sürede dönme
- Küçük ameliyat kesileri nedeniyle kozmetik görünüm
- Üç boyutlu, yüksek çözünürlüklü görüntü
- Büyük büyütmeli görüntü
- Titreme etkisinin ortadan kaldırıldığı robot kollarla ameliyat
- Vücut içinde bir el gibi rahatlıkla 7 doğrultu ve çok açı ile hareket edebilen robot kollarla ameliyatın gerçekleştirilmesi
Robotik Cerrahi
Robotik Cerrahi ile yapılan Parsiyel veya Nefrektomi Operasyonu
Laparoskopik Cerrahi
Laparoskopik Cerrahi ile yapılan parsiyel veya nefrektomi Operasyonu
Açık Cerrahi
Açık Cerrahi Yöntemi ile yapılan Radikal Nefrektomi Operasyonu
Laparoskopik Nefrektomi Ameliyatı
arsiyel Nefrektomi (Böbreğin sadece hastalıklı bölümünün alınması)
Böbreğin atardamar (arter), toplardamar (ven) ve idrar havuzu (pelvis ile üretir) bölümlerinin içine almamış bölgesel bir hastalığa bağlı durumlarda (böbrek kanseri, böbrek taşına bağlı böbreğin bir bölümünün fonksiyonunu yitirmiş olması gibi nedenler) sadece hastalıklı bölümün çıkartılarak, sağlam böbrek dokusunun korunması cerrahisine “Parsiyel Nefrektomi” denilmektedir.Böbrek tümörü (kanseri) dokusu çok büyümemiş ve böbrek kapsülünü aşarak çevre yağ dokusuna sirayet etmemiş ve böbrek arter, ven ve pelvis bölümleri sağlam ise, böbreğin sağlam bölümü korunarak, tümörlü bölümü vücuttan rahatlıkla uzaklaştırılabilir (Şekil-3). Bu cerrahiyi biz Parsiyel Nefrektomi teriminden çok “Nefron* Koruyucu Tümör Çıkartılması” olarak adlandırıyoruz. Böbrekteki en ufak süzgeç ünitesinin adına nefron denildiği için ve bir böbrekte yaklaşık 1 milyon adet nefron bulunduğu için maksimal sayıdaki nefronun korunarak, sadece hastalıklı bölümün çıkartılması nedeniyle buna nefron koruyucu tümör eksizyonu denilmektedir.
Böbrek Kanseri Evrelemesi
Tümör:
T-1: Kendi içinde iki alt gruba ayrılır
T1a: Böbrekte sınırlı (böbrek kapsülünü aşmamış) 4 cm.’den küçük tümör
T1b: Böbrekte sınırlı (böbrek kapsülünü aşmamış) 4-7 cm arasında ebatları olan tümör
T-2:
T2a: Böbrekte sınırlı (böbrek kapsülünü aşmamış), 7 cm.den büyük ancak 10 cm’den küçük çaptaki tümör
T2b: Tümör çapı 10 cm’den büyük ve böbrek kapsülünü aşmamış
T-3: Kendi içinde üç alt gruba ayrılır
T3a: Böbrek kapsülünü aşmış ve böbreküstü bezine sirayet etmiş tümör
T3b: Böbrek kapsülünü aşmış ve böbrek toplar damarına sirayet etmiş
T3c: Böbrek kapsülünü aşmış ve büyük ana toplar damarda tümör dokusu
T-4:
Böbrek etrafındaki yağ dokusunu saran zarı (Gerota fasiyası) aşmış
Lenf Bezleri:
Nx: Bölgesel lenf bezleri değerlendirilmemiş
N0: Bölgesel lenf bezlerinde tümör yayılımı yani metastaz yok
N1: Bölgesel lenf bezlerinde tümör yayılımı yani metastaz var.
Uzak Metastaz:
M0: Kanserin uzak organlara yayımlı yok
M1. Kanserin uzak organlara yayılımı mevcut.
Böbrek Kanseri Teşhisi
Böbrek Kanseri Görüntüleme yöntemleri
Böbrek Kanseri Tedavi Yöntemleri
Böbrek Kanseri Hakkında Merak Edilenler
Böbrek Kanseri Hakkında Sık Sorulanlar ve Cevapları
Böbreğin ne kadarının alınacağına nasıl karar verilir?
Böbrekte görülen her kitle kanser midir?
Tespit edilen kitlenin kanser olup olmadığını anlamak için etken bir madde ile boyama testi uygulanır. Bu kitle görüntülendiğinde teste renk değiştirerek yanıt veriyorsa çok büyük olasılıkla kanser kitlesidir.
Kitlenin kanser kitlesi olduğunun kesin tanısı için ameliyat ile alınıp patoloji laboratuvarı incelemesi yapılması gerekir.
Kanserin metastaz yapıp yapmadığı nasıl anlaşılır?
Kanser metastazları arasında en çok akciğer metastazı görülür. Bu sebeple hastaya akciğer tomografiği yapılır.
Kemik ağrısı şikayeti olan hastalarda tüm vücut kemik sintigrafisi yapılır.
Hastanın baş ağrısı, baş dönmesi gibi nörojenik şikayetleri varsa kranial (beyin) bilgisayarlı tomografi uygulanır.
Kanser metastaz yapmışsa böbreğin tamamını almak işe yarar mı?
Ameliyat haricinde tedavi alternatifleri var mı?
Ameliyat dışındaki alternatif tedavilerde kanserin yeniden büyümeye başlama ihtimali vardır.
Ameliyat yapılmadan kitle takibi yapılabilir mi?
Kitle boyutu ufaksa ve hastanın ameliyat için sağlık durumu uygun değilse kanser kitlesi takibe alınır.
Takip edilen kitle birden büyüme gösteriyorsa kriyoterapi (dondurma) yada radyofrekans ablasyon yöntemlerinden birisi gerçekleştirilir.
Takip süresi boyunca büyümeyen kitlelerin kanser olmadığı yorumu yapılabilir mi?
Böbrekte saptanan ve takibe alınan kitle büyümediğinde bunun kanser olmadığı yorumu yapılamaz. Zira bazı kanser kitleleri boyut artışı göstermeyebiliyor. Böbrekteki boyutu değişmeyen kanser başka organlara ve dokulara yayılabiliyor.
